Vào ngày 17/11/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định 80/2023/NĐ-CP sửa đổi nghị định về kinh doanh xăng dầu, nhằm giải quyết một số bất cập hiện có, bao gồm các điều kiện kinh doanh, giá bán và hiệu quả quản lý thị trường xăng dầu. Hãy cùng Công ty Luật LTV tìm hiểu về những thay đổi trong Nghị định 80/2023/NĐ-CP qua bài viết dưới đây.
Những thông tin cơ bản về Nghị định 80/2023/NĐ-CP sửa đổi Nghị định về kinh doanh xăng dầu.
- Số kí hiệu: 80/2023/NĐ-CP.
- Ngày ban hành: 17/11/202
- Ngày bắt đầu hiệu lực: 17/11/2023.
- Loại văn bản: Nghị định.
- Cơ quan ban hành: Chính phủ.
- Người ký: Lê Minh Khái.
Bối cảnh ban hành Nghị định 80/2023/NĐ-CP sửa đổi nghị định về kinh doanh xăng dầu
Nghị định 80/2023/NĐ-CP được ban hành nhằm:
- Kịp thời giải quyết các tồn tại, bất cập trong cơ chế quản lý kinh doanh xăng dầu hiện nay.
- Đáp ứng nhu cầu tiêu thụ xăng dầu trong nước và góp phần đảm bảo an ninh năng lượng.
- Kiểm soát chỉ số giá tiêu dùng.
- Đảm bảo hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp sử dụng xăng dầu trong sản xuất, người tiêu dùng, và doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu.
Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu
Nghị định 80/2023/NĐ-CP đã bổ sung yêu cầu tài liệu trong hồ sơ gia hạn giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu. Cụ thể, theo khoản 1 và khoản 13 Điều 1 của nghị định, thương nhân cần cung cấp văn bản chứng minh đã thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ liên quan đến trích lập, chi sử dụng và kết chuyển Quỹ Bình ổn giá khi nộp hồ sơ. Ngoài ra, Sở Công Thương tại địa phương được phân quyền kiểm tra, giám sát việc tuân thủ quy định về sử dụng kho xăng dầu của các thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối xăng dầu.
Sửa đổi, bổ sung các trường hợp thu hồi Giấy phép kinh doanh xăng dầu
Nghị định 80/2023/NĐ-CP đã sửa đổi, bổ sung các quy định về trường hợp thu hồi Giấy phép kinh doanh xăng dầu, nhằm tránh tình trạng gián đoạn đột ngột nguồn cung, đặc biệt khi nguồn cung xăng dầu trong nước gặp khó khăn hoặc khan hiếm. Các trường hợp thu hồi bao gồm:
- Thương nhân không tiếp tục hoạt động đại lý bán lẻ xăng dầu và gửi văn bản đề nghị thu hồi Giấy xác nhận đủ điều kiện làm đại lý bán lẻ xăng dầu tới Sở Công Thương.
- Thương nhân ngừng kinh doanh xăng dầu hoàn toàn trong thời gian từ ba mươi (30) ngày trở lên.
- Thương nhân bị giải thể hoặc phá sản theo quy định của pháp luật.
- Thương nhân vi phạm điều kiện kinh doanh đối với đại lý bán lẻ xăng dầu và không khắc phục vi phạm trong vòng chín mươi (90) ngày kể từ ngày có quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
- Thương nhân tái phạm trong quá trình bị xử lý vi phạm các quy định về bảo đảm số lượng, chất lượng xăng dầu lưu thông trên thị trường và các quy định pháp luật liên quan đến chất lượng.
Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu
Nghị định 80/2023/NĐ-CP đã bổ sung điều kiện cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu. Theo khoản 2 Điều 1 của nghị định, các thương nhân phân phối xăng dầu phải thực hiện báo cáo định kỳ hàng quý về tình hình sử dụng kho xăng dầu theo hướng dẫn của Bộ Công Thương. Nghị định cũng sửa đổi và bổ sung chi tiết về thẩm quyền của Bộ Công Thương trong việc thu hồi Giấy xác nhận nếu thương nhân bị chia tách, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi hoặc ngừng hoạt động kinh doanh mà không thông báo để thu hồi giấy phép.
Sửa đổi, bổ sung các trường hợp thu hồi Giấy xác nhận thương nhân phân phối xăng dầu
Nghị định quy định cụ thể các trường hợp thu hồi Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu, bao gồm:
- Thương nhân không tiếp tục hoạt động phân phối xăng dầu và gửi văn bản đề nghị Bộ Công Thương thu hồi Giấy xác nhận.
- Thương nhân ngừng kinh doanh xăng dầu hoàn toàn trong thời gian từ chín mươi (90) ngày trở lên.
- Thương nhân bị giải thể hoặc phá sản theo quy định của pháp luật.
- Thương nhân vi phạm điều kiện kinh doanh đối với thương nhân phân phối xăng dầu và không khắc phục vi phạm trong vòng chín mươi (90) ngày từ ngày có quyết định xử phạt.
- Thương nhân vi phạm quy định về dự trữ xăng dầu tối thiểu và không khắc phục trong thời hạn chín mươi (90) ngày từ ngày có quyết định xử phạt.
- Thương nhân tái phạm trong quá trình bị xử lý vi phạm các quy định về số lượng, chất lượng xăng dầu, hoặc vi phạm quy định về điều chỉnh giá bán và các quy định pháp luật liên quan đến chất lượng.
Giấy xác nhận đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu
Thẩm quyền thu hồi
Sở Công Thương có thẩm quyền thu hồi các giấy phép liên quan đến hoạt động bán lẻ xăng dầu, bao gồm:
- Giấy xác nhận đủ điều kiện làm đại lý bán lẻ xăng dầu;
- Giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu.
Các trường hợp thu hồi Giấy xác nhận đủ điều kiện làm đại lý bán lẻ xăng dầu
Nghị định 80/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung khoản 8 Điều 20 Nghị định 83/2014/NĐ-CP, quy định Sở Công Thương có thẩm quyền thu hồi Giấy xác nhận đủ điều kiện làm đại lý bán lẻ xăng dầu trong các trường hợp sau:
- Thương nhân không tiếp tục hoạt động đại lý bán lẻ xăng dầu và gửi văn bản đề nghị thu hồi Giấy xác nhận đủ điều kiện làm đại lý bán lẻ xăng dầu tới Sở Công Thương.
- Thương nhân ngừng toàn bộ hoạt động kinh doanh xăng dầu trong thời gian từ ba mươi (30) ngày trở lên.
- Thương nhân bị giải thể hoặc phá sản theo quy định của pháp luật.
- Thương nhân vi phạm điều kiện đối với đại lý bán lẻ xăng dầu và không khắc phục vi phạm trong vòng chín mươi (90) ngày từ ngày có quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
- Thương nhân tái phạm trong quá trình bị xử lý vi phạm các quy định về bảo đảm số lượng, chất lượng xăng dầu lưu thông trên thị trường và các quy định pháp luật liên quan đến chất lượng.
Các trường hợp thu hồi Giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu
Nghị định mới đã sửa đổi, bổ sung khoản 6 Điều 25 Nghị định 83/2014/NĐ-CP, cụ thể hóa các trường hợp thu hồi Giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu. Theo đó, giấy chứng nhận này sẽ bị thu hồi trong các trường hợp sau:
- Thương nhân không tiếp tục kinh doanh xăng dầu và gửi văn bản đề nghị thu hồi Giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu tới Sở Công Thương.
- Thương nhân bị giải thể hoặc phá sản theo quy định của pháp luật.
- Thương nhân vi phạm các điều kiện về cửa hàng bán lẻ xăng dầu và không khắc phục vi phạm trong vòng chín mươi (90) ngày kể từ ngày có quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
- Thương nhân tái phạm trong khi đang bị xử lý vi phạm về bảo đảm số lượng, chất lượng xăng dầu lưu thông trên thị trường và vi phạm các quy định pháp luật liên quan đến chất lượng.
Bổ sung quyền và nghĩa vụ của thương nhân kinh doanh xăng dầu
Ngoài các quyền và nghĩa vụ của thương nhân kinh doanh xăng dầu đã được quy định trong Nghị định 83/2014/NĐ-CP, Nghị định 80/2023/NĐ-CP còn bổ sung thêm các nội dung sau:
Thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu
Thương nhân xuất nhập khẩu xăng dầu cần bổ sung hai nghĩa vụ nhằm phục vụ công tác quản lý nhà nước về kinh doanh xăng dầu như sau:
- Thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu có trách nhiệm báo cáo định kỳ hàng quý về tình hình sử dụng kho xăng dầu theo quy định của Bộ Công Thương.
- Trong trường hợp thương nhân bị chia, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi hình thức hoặc không còn tiếp tục làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu (trừ khi việc thay đổi này không ảnh hưởng đến điều kiện kinh doanh), thương nhân phải thông báo cho Bộ Công Thương để thực hiện việc thu hồi Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu.
Thương nhân phân phối xăng dầu
Tương tự như các nghĩa vụ báo cáo và thông báo của thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu đã đề cập ở trên, Nghị định 80/2023/NĐ-CP cũng bổ sung hai nghĩa vụ này đối với thương nhân phân phối xăng dầu vào quy định hiện hành tại Điều 15 của Nghị định 83/2014/NĐ-CP.
Đại lý bán lẻ xăng dầu
Theo quy định mới, đại lý bán lẻ xăng dầu chỉ được ký hợp đồng làm đại lý bán lẻ xăng dầu với tối đa ba (03) thương nhân, bao gồm thương nhân phân phối xăng dầu hoặc thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu.
Đại lý bán lẻ xăng dầu phải thuộc hệ thống phân phối của thương nhân phân phối xăng dầu hoặc thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu và phải chịu sự kiểm soát của thương nhân đó.
Ngoài ra, theo quy định đã có trong thông tư cũ, thương nhân đã ký hợp đồng làm đại lý cho tổng đại lý hoặc thương nhân phân phối xăng dầu hoặc thương nhân đầu mối không được phép ký hợp đồng làm đại lý cho tổng đại lý hoặc thương nhân phân phối xăng dầu hoặc thương nhân đầu mối khác.
Đại lý cũng phải nằm trong hệ thống phân phối của tổng đại lý hoặc thương nhân phân phối xăng dầu hoặc thương nhân đầu mối và phải chịu sự kiểm soát của thương nhân đó.
Quy định về công thức giá và phương thức điều hành giá xăng dầu
Cụ thể, thời gian rà soát và công bố chi phí đưa xăng dầu từ nước ngoài về cảng Việt Nam, chi phí vận chuyển xăng dầu từ các nhà máy lọc dầu trong nước về cảng, cùng với premium để tính giá xăng đầu vào từ nguồn sản xuất trong nước đã giảm từ 6 tháng xuống còn 3 tháng. Việc rút ngắn thời gian này nhằm đảm bảo cập nhật nhanh chóng hơn về giá cả và các loại chi phí cho doanh nghiệp, đồng thời tạo động lực cho các doanh nghiệp trong việc cung ứng nguồn xăng dầu cho thị trường nội địa.
Chính phủ rút ngắn thời gian điều hành/công bố giá xăng dầu xuống còn 7 ngày
Nghị định quy định về việc sửa đổi, bổ sung điểm 3 khoản 27 Điều 1 Nghị định 95/2021/NĐ-CP liên quan đến thời gian điều hành giá xăng dầu như sau:
Cụ thể, thời gian điều hành và công bố giá xăng dầu đã được rút ngắn từ 10 ngày xuống còn 7 ngày. Thay vì điều hành giá xăng dầu vào các ngày mùng 1, 11 và 21 hàng tháng, theo quy định mới, việc điều hành giá xăng dầu sẽ được thực hiện vào ngày thứ Năm hàng tuần.
Trong trường hợp thời gian điều hành giá trùng với dịp nghỉ Tết Nguyên Đán, quy định thực hiện như sau: Nếu ngày thứ Năm trùng với ngày cuối cùng của năm âm lịch (29 hoặc 30 Tết Nguyên Đán), việc điều hành giá xăng dầu sẽ được thực hiện vào ngày thứ Tư liền kề trước đó. Nếu thứ Năm là ngày mùng 1, mùng 2 hoặc mùng 3 Tết, thời gian điều hành giá xăng dầu sẽ diễn ra vào ngày mùng 4 Tết.
Đối với trường hợp thời gian điều hành giá trùng với ngày nghỉ lễ theo quy định, quy trình thực hiện như sau: Nếu ngày thứ Năm trùng với ngày đầu tiên của kỳ nghỉ lễ, thời gian điều hành giá xăng dầu sẽ được thực hiện vào ngày thứ Tư liền kề trước đó. Nếu ngày thứ Năm trùng với các ngày nghỉ lễ còn lại, thời gian điều hành giá xăng dầu sẽ được thực hiện vào ngày làm việc đầu tiên sau kỳ nghỉ lễ.
Trong trường hợp giá các mặt hàng xăng dầu có biến động bất thường, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế – xã hội và đời sống nhân dân, Bộ Công Thương có trách nhiệm báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét và quyết định thời gian điều hành giá xăng dầu cho phù hợp.
Nguồn cung cấp cho đại lý bán lẻ xăng dầu
Liên quan đến nguồn cung cấp xăng, Nghị định 80/2023/NĐ-CP cho phép đại lý kinh doanh xăng dầu được lấy xăng từ tối đa 03 nguồn khác nhau, nhằm tạo sự cạnh tranh về chiết khấu xăng dầu trên thị trường và đồng thời tăng tính chủ động cho các đại lý bán lẻ xăng dầu trong việc tạo nguồn cung ứng.
Về khâu trung gian trong kinh doanh xăng dầu, nghị định đã bãi bỏ loại hình Tổng đại lý bán lẻ xăng dầu để giảm bớt khâu trung gian trong hệ thống phân phối xăng dầu.
Quý khách hàng có nhu cầu tư vấn về các quy định liên quan đến kinh doanh xăng dầu, pháp luật doanh nghiệp, cũng như các nghị định sửa đổi liên quan, xin vui lòng liên hệ với Công ty Luật LTV để được hỗ trợ tốt nhất.
Xem thêm: https://ltvlaw.com/phap-luat-hinh-su-quy-dinh-lien-quan-den-toi-lam-nhuc-nguoi-khac/
